Voor het lezen
Ik heb het boek Du darfst nicht schreien van Gundrun Pausewang gekozen. De eerste druk van het boek verscheen in het jaar 1970.
Ik heb bij het kiezen naar dit boek, eerst een aantal boeken gezocht die op de literatuur lijst stonden. Uiteindelijk heb ik dit boek gekozen, de reden hiervoor was dat het verhaal zich afspeelde in de Tweede Wereldoorlog. Na het lezen van de samenvatting leek het mij een best leuk boek.
Gundrun Pausewang is geboren op 3 maart 1928 in Wichstadtl. Gundrun groeide als oudste op in een gezin met 5 broers en zussen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd haar vader vermoord, Gundrun was toen 15 jaar oud. Ze groeide op met haar familie in Oost-Bohemen, na de oorlog vluchtte ze met haar familie naar West-Duitsland toe. Een aantal andere boeken van Gundrun Pausewang zijn 'Guten Tag, lieber friend' en 'Die Wolke'.
Ik verwacht dat het boek een indrukwekkend verhaal gaat worden, omdat zij zelf de oorlog mee heeft gemaakt. Het wordt waarschijnlijk naar mijn verwachtingen nog indrukwekkender, omdat de vader van Gundrun stierf toen zij 15 jaar oud was en dit gebeurde in de Tweede Wereldoorlog. Het zou kunnen zijn dat Gundrun Pausewang het boek heeft geschreven als een soort verwerking van de gebeurtenissen tijdens de oorlog.
Tijdens het lezen
Blz. 7 t/m 13
Over mijn verwachtingen is nog vrij weinig te vertellen of deze wel of niet kloppen. In dit gedeelte van het boek worden de hoofdpersonen beschreven. Ik verwacht nog steeds dat het een indrukwekkend boek gaat worden, want het verhaal speelt zich af in Brünn, een Tsjechische stad. Ik denk dit, doordat de schrijver zelf ook in Tsjechië heeft gewoond.
Georg Happel (hoofdpersoon) is 16 jaar oud en zit op het gynamsium, zijn uiterlijke kenmerken zijn: blauwe ogen en blonde haren. De vader van Georg is arts in een soldatenziekenhuis in Rusland. Georg Happel is student, hij woonde in een studentenhuis, maar deze is door de Duitsers gesloten. Hij is nu opzoek naar een nieuwe kamer.
Blz. 14 t/m 25
Ik ben een aantal nieuwe personen tegen gekomen, hieronder beschrijf ik ze kort:
Thomas: Is een goede vriend van Georg, zij zitten in dezelfde klas op het gynasium.
Ouders van Georg: Over de vader van Georg is nog weinig verteld, behalve dan dat hij arts is. De moeder van Georg wordt beschreven als een strenge moeder.
Arnold: Dit is de beste vriend van Georg. De vader van Arnold is gestorven in de Tweede Wereldoorlog, hij was een Duitser. De moeder van Arnold is van Tjechische afkomst, haar naam is Marie. Arnold bespeelt in zijn vrije tijd cello, samen met Georg maakt hij muziek.
Blz. 26 t/m 50
Het boek voldoet tot nu toe nog niet aan mijn verwachtingen. Ik dacht dat er veel vertelt werd over het leven in de Tweede Wereldoorlog, in dit gedeelte van het verhaal worden vooral dingen verteld over hoe Georg en zijn vrienden leven, maar dit leven had ook op een andere moment kunnen plaatvinden en dus niet perse in de Tweede Wereldoorlog.
Ik ben een aantal dingen meer te weten gekomen over de personen in het boek. Zo weet ik nu dat de vader van Georg dient voor het Duitse leger, voorheen dacht ik dat hij diende voor het Russische leger, want er werd verteld dat hij in een Russisch soldatenziekenhuis werkte. Ook ben ik te weten gekomen dat Georg en Arnold beide lid zijn van de Hitler Jugend, bij deze groepering maken zij vooral muziek.
De belangrijkste gebeurtenissen in de gedeelte van het boek zijn naar mijn mening dat Georg opzoek is naar een woonruimte, uiteindelijk vind hij een huurhuis op aanrade van een vriend. Zijn huurhuis ligt lang Kauntiz Kolleg, dit is een politiegevangenis. Olga Svoboda, de huiseigenares waar Georg de ruimte van huurt, zij is 50 jaar oud en is vrij mager. De man van Olga is al met pensioen hij was voorheen ambtenaar.
Dit is volgens mij de belangrijkste gebeurtenis van het verhaal tot nu toe. De setting waar het verhaal zich afspeelt wordt hier vertelt. Ook wordt er iets meer vertelt over de huisgenoten van Georg. Maar het belangrijkste vind ik dat er vertelt wordt dat het huis langs een politiegevangenis staat, ik verwacht dat hier in het vervolg van het verhaal nog iets mee gaat gebeuren. Ook verwacht ik dat in het vervolg van het verhaal iets met Olga, de huiseigenares, gaat gebeuren, zij wordt zeer uitgebreid beschreven in dit gedeelte van het boek.
Blz. 51 t/m 70
In dit gedeelte van het boek vinden er veel gebeurtenissen plaats, de spanning wordt extra opgebouwd. Ik begin me eigen steeds meer in te leven in het verhaal van het boek, dit komt doordat in het begin van het boek de hoofdpersonen uitvoerig werd beschreven en ook de plaats waar alles gebeurde werd uitvoerig beschreven. In het begin toen ze de personen gingen beschrijven vond ik dit een saai gedeelte, maar uiteindelijk ben ik toch blij dat ik dit gedeelte heb gelezen, want dat draagt nu bij aan de spanning van het verhaal. Ik vind dat het verhaal een rare wending heeft gekregen, omdat Arnold al een tijdje niet meer met Georg praat, ik kan niet zo goed begrijpen waarom dit is, dit vind ik een beetje een vaag stuk. Ik vind het een spannend boek, ik wil graag door lezen want ik ben wel nieuwsgierig geworden over het vervolg van het boek. Ik ben nieuwsgierig geworden naar wat er achter het raam zit, waar Georg niet doorheen mag kijken. Dit raam moet van de huiseigenares gesloten blijven, omdat dit raam gericht is op de politiegevangenis.
Blz. 71 t/m 82
Ik had niet verwacht dat Georg boos zou worden op Thomas. De reden hiervoor was dat Thomas nog steeds weinig vertelde tegen Georg. Ik had niet verwacht dat Georg boos zou worden, omdat het nog steeds niet duidelijk was waarom Thomas zo deed, het lijkt mij ook niet een reden om boos te worden als iemand tegen je zwijgt. Uiteindelijk wordt het duidelijk wat Thomas voor Georg verzwijgt, hij wil niet zeggen wat er in de gevangenis gebeurde.
Wat ik wel had verwacht is dat Georg toch door het raam ging kijken, waardoor hij van de huisbaas niet mocht kijken. Georg hoorde regelmatig geweerschoten, maar hij heeft er nooit bij nagedacht dat dit vanuit de gevangenis zou komen. Toen Georg door het raam keek, zag hij SS-soldaat die een vrouw doodschoten, vervolgens werden er meerdere mensen op commando doodgeschoten. Georg werd hier heel erg ziek van en moest er van kotsen. Ik zelf had al wel verwacht dat er mensen werden vermoord in deze politiegevanenis, dit had ik verwacht doordat er regelmatig geweerschoten te horen waren en het huis lag langs een politiegevangenis, de link was dus vrij snel gelegd. De hoofdpersoon Georg is dat in dit gedeelte van het boek achter gekomen.
Blz. 83 t/m 100
Wat vind je tot nu toe van het boek?
Ik vind het een spannend boek, vooral doordat de hoofdpersoon erachter is gekomen welke gebeurtenissen zich allemaal afspelen in de naast gelegen gevangenis. Het boek kan nog steeds alle kanten op, ik verwacht dat er nog iets indrukwekkends gaat gebeuren, maar ik weet nog niet wat er precies gaat gebeuren.
Wat vind je van de reactie van Georg, na het zien van de excecuties?
Ik kan de reactie van Georg wel begrijpen, hij kon ook niet verwachten dat er naast zijn woning mensen werden geexecuteerd. Voor die tijd wist Georg niet dat er mensen werden vermoord door de Duitsers, dit is een belangrijke gebeurtenis in het verhaal.
Blz. 100+
Mijn leven en dat van Georg kun je niet met elkaar vergelijken, dit komt doordat hij de Tweede Wereldoorlog mee heeft gemaakt en ik niet. We hebben allebei ook hele andere hobbies en andere intresses. Ik zou ook niet zo snel weten hoe ik zou reageren als er langs mijn mensen worden vermoord, het is dus heel moeilijk om mezelf te vergelijken met het hoofdpersoon. Wel kan ik me eigen in leven in het leven van Georg, de dingen die hij mee maakt en hoe hij hierop reageert.
Ik weet niet wat ik anders had gedaan dan Georg in het verhaal, ik vind dat Georg veel dingen mee heeft gemaakt en hierop goed heeft gereageerd, misschien had hij nadat hij wist dat er mensen werden vermoord in de politiegevangenis op zoek moeten gaan naar een andere woning. Ik vind het goed dat hij Arnold heeft opgevangen na het overlijden van zijn moeder, wat de jongens beide met eigen ogen hebben gezien. Ook vond ik het goed dat Georg Arnold heeft tegengehouden om te gaan schreeuwen bij de executie van zijn moeder, als hij dit niet had gedaan en Arnold was toch gaan schreeuwen dan had dit rare gevolgen kunnen hebben.
Na het lezen
Het verhaalperspectief is de alleswetende verteller. 2 Citaten uit de tekst waar het verhaalperspectief uit naar voren komt:
Het verhaal speelt zich af tijdens de Tweede Wereldoorlog, je kunt dit boek niet in een andere tijd plaatsen, want alle gebeurtenissen hadden te maken met de Tweede Wereldoorlog. Bijvoorbeeld dat er mensen werden geexcuteerd in de naast gelegen gevangenis door SS-mensen, had niet in een andere tijd kunnen gebeuren.
'Du darfst nicht schreien' behoort tot de West-Duitse literatur. Dit boek behoort tot deze categorie, omdat er over de gruwelijke dingen tijdens de oorlog werd geschreven.